Thừa Thiên Huế Thừa Thiên Huế
Mấy ngày này, khi trời vừa tang tảng sáng, đàn gà trong chuồng còn cục cựa thì tiếng kêu lảnh lót của bầy chào mào trước hiên nhà tôi đã vang lên. Chúng đậu trên những cành mai vàng đang nở tung, ngó nghiêng dãy dâu tằm mà ba tôi dày công vun xới.
Nhà tôi không trồng dâu tằm để bán. Chỉ là chưa làm hàng rào, ba tôi thấy nhà cửa trống trải nên cuốc rãnh thật sâu. Trên rãnh sát mặt đường, ông cắm dăm nhánh dâu tằm được cắt từ cây mẹ sau vườn nhà. Loài dâu tằm thật lạ, cứ cành nào được cắt cắm xuống đất là sống luôn cành ấy, chẳng thấy hao hụt bao giờ. Thế là chỉ sau mươi tháng, nhà tôi đã có dãy dâu tằm rung rinh lá, che chắn và thêm màu xanh mát cho ngôi nhà ngay sát con đường.
Cứ mỗi độ cuối năm, hàng dâu chỉ còn trơ xương, cành lá như cây củi khô không ai để mắt đến. Sau mấy bận mưa phùn và những ngày tưng bừng nắng xuân rực rỡ, những cành củi khô ấy trở mình nhanh đến bỡ ngỡ. Chẳng biết từ bao giờ, bao nhiêu chồi non đã xanh xanh lấp ló, hoa dâu tằm cũng chẳng chịu kém cạnh, tua tủa chiếc vòi cong cong khắp nơi.
Chỉ mươi lăm ngày sau, hàng rào dâu tằm của nhà tôi đã ken đặc lá, hoa và quả. Những bụi dâu thường ngày mảnh khảnh, nhẹ tênh, ấy thế mà vào giai đoạn này, chúng lại trĩu nặng những quả là quả. Có nhánh dâu sà xuống mặt đất, có nhánh đan vào nhau để vượt qua những trận gió to. Lá dâu phe phẩy, quả dâu tằm chín mọng màu tím sẫm lấp ló chung với màu đỏ, màu hồng phấn và cả màu xanh của chùm dâu non.
Dâu tằm đầu mùa thơm ngon đến lạ. Dưới lớp vỏ tím sẫm là vị chua chua, ngòn ngọt đậm đà, mọng nước. Lớp quả chín này chưa kịp hái, đám quả dâu tằm non xanh đã bật màu phơn phớt đỏ, báo hiệu cho lứa dâu tằm chín tiếp theo. Và như chỉ chờ thời khắc ấy, những đàn chim sáo, chích chòe thi nhau kéo tới. Chẳng hẹn mà gặp, chúng nhao nhao đậu trên dãy tràm già, chuyền từ lùm tre này sang lùm tre khác, lượn nơi tán cau cao vót, ngó nghiêng những cành dâu um tùm quả.
Năm nay, mai vàng nở muộn. Cây mai hàng chục năm tuổi ba tôi trồng cũng mới chỉ bung nụ được vài ngày. Giữa rập rờn muôn cánh hoa màu vàng tươi thắm ấy, sáng nào cũng có đàn chim chào mào lượn tới. Ngập trong những cánh hoa thơm lừng lựng, chúng cất lên những khúc ca trong trẻo, tươi mới như chào đón bình minh và ăn mừng vì tìm được thức ăn ngon lành mà khỏi cần bay xa nhọc nhằn, vất vả.
Năm nay, dâu tằm được mùa quá đỗi. Mạ hái mỏi cả tay, lũ chim cũng chia nhau từng chùm mà dãy dâu tằm vẫn đung đưa bao nhiêu là quả. Mạ sẽ làm mứt dâu tằm, bỏ vào ngăn mát tủ lạnh để mùa hè mang ra dầm đá, vừa giải khát vừa ngon bổ. Còn với lũ chim chào mào, chim sáo và chích chòe kia, có lẽ đây là thời điểm sung sướng nhất trong năm khi thức ăn ngon lành cứ chín từ đợt này đến đợt khác.
Mỗi sáng, ba tôi đều dậy sớm và ngồi bên bàn trà. Ông vừa uống tách trà nóng, vừa lắng nghe tiếng các loài chim mỗi sáng đến đậu trước nhà tôi, hót vang lảnh lót và nhanh nhảu chuyền từ cành này sang cành khác để tìm sâu và ăn dâu tằm chín. Với ông, khi con cái đã trưởng thành và đi khắp nơi lập nghiệp, thói quen ấy lại cho ông thêm một niềm vui nho nhỏ?
Tuệ Lâm
