Tháng ba, trên những nhánh xoài khẳng khiu đã bắt đầu trổ những chùm hoa vàng, bềnh bồng tựa những vệt màu loang trên nền xanh biếc. Hoa li ti níu gió rụng xuống thảm lá khô lẫn vài nhành củi mục, tựa cơn mưa nhỏ rơi giữa rèm nắng mỏng cuối mùa. Phấn hoa vàng còn bịn rịn vương trên cánh ong mật theo hương cũ tìm về, khe khẽ tạo nên những xao động kín đáo. Tôi như người bộ hành ngang qua miền hồi tưởng, trong một buổi sớm mai giữa phố, những đốm nắng nhu mì lấp lóa trên vạt áo mùa xuân. Để rồi lòng chợt tha thiết nhớ một tiếng gà quê kiểng.
Ký ức tựa cánh chim bạt gió trở về hót giữa miền thinh lặng. Tôi ngồi đây và mơ về ngọn khói sớm chùng chình len qua ô cửa lam thông gió, quấn quýt trên mái ngói thâm nâu. Khói chậm rãi tan vào bóng sương mờ, choàng qua những rặng dương liễu mảnh mai vi vút. Suốt bốn mùa trôi đi mê mải, bao phúc lành được khởi đầu từ gian bếp ấm của mẹ. Trước ánh lửa nhảy nhót thắp vào mắt người những yên vui, mẹ ngồi thong thả kể chuyện xưa tích cũ. Củi dương liễu bắt lửa nhanh, cháy bền, cháy đượm, thơm thơm mùi nhựa cây còn lưu lại sau lớp vỏ giòn.
Tôi nhớ những ngày tháng ba trở gió. Giấc xuân còn bổi hổi và mùa hạ chưa vội sang, có những buổi chiều tà tôi bắt gặp cái lạnh mơ hồ trở lại hiên nhà. Niềm khao khát của tôi trong mỗi cuộc thiên di đôi khi chỉ là được quay về hơ tay trên bếp lửa của mẹ. Để thấy những ngọn lửa chờn vờn ấy dường như cũng có linh hồn. Thắp một ánh lửa là tìm về hơi ấm, soi lòng mình qua ánh lửa thấy lấp lánh những mảnh ký ức chân phương, những sâu thẳm riêng tư mà tôi vẫn giữ cho mình. Và bao giờ, khi ngồi trước lửa, tôi cũng nghĩ về mẹ. Những ý nghĩ tựa đóa hoa khiêm nhường nở giữa lòng tôi, từ tốn vỗ về những vết thương lòng bằng mùi hương đằm dịu thầm kín. Tôi đối diện với chính tôi, với bao nhớ quên miên viễn dưới bóng thời gian, và thành thật với trái tim mình.
Tháng ba, tôi bắt gặp đâu đó những cây bàng già đã trút hết màu lá đỏ, âm thầm khoác tấm áo mới biêng biếc, mật nắng chảy ròng trên những phiến lá non xanh. Tôi nhớ cả ngọn đồi bạch đàn phủ bóng xuống miền ký ức xa xôi, từng dải lá thon dài tung tẩy trong gió lành, những thân cây như được tráng màu trắng bạc. Tháng ba, ai đã vẩy lên góc trời những giọt mực tím nghẹn màu hoa sầu đông, gió xuân như cũng run run lướt trên lá cành hay đã trót phải lòng màu hoa ấy? Để rồi ai đã một thoáng ngẩn ngơ khi sớm mai mở nhẹ ô cửa, và nhận ra những tàn hoa lấm tấm vương lại dưới hiên thềm.
Tôi đã hạnh ngộ những vẻ đẹp của hoa thơm, lửa ấm, của sự sống âm thầm nảy nở khi tháng ba đang thổn thức ngoài kia. Những vẻ đẹp đã mở ra trong tôi bao khoảng trời cao rộng, khoáng đạt của tâm hồn. Vẻ đẹp tâm hồn là vẻ đẹp không gì thay thế được. Giữa thế gian thênh thang, người ta vẫn bền bỉ ở lại cùng nhau, dẫu đôi lúc chỉ là trong tâm tưởng, khi đã nhận ra vẻ đẹp tâm hồn của nhau. Mỗi chúng ta đều mang trong mình những vết sẹo, hữu hình và vô hình. Xin hãy dịu dàng với nhau tựa gió reo, nắng ấm ngoài kia, trao cho nhau những phúc lành trong veo như tiếng hót của một loài chim vừa cất cánh, ngân rung những âm vọng đầu tiên.
Trần Văn Thiên