Gìn giữ kể vè

Vè Huế và những đặc điểm riêng

Thế hệ trẻ trải nghiệm các bài học về văn hóa truyền thống (ảnh minh họa)

Vè Huế có nhiều đặc điểm riêng biệt, không lẫn với các vùng miền khác. Về nội dung, vè là một dạng văn học truyền miệng, khó có thể xác định ai là tác giả và thường mang tính thời sự khá cao với nội dung là kể về một sự kiện, biến cố có tính thời sự, hay nói về những sản vật địa phương, đôi khi là thói hư tật xấu, những bất thường diễn ra trong cuộc sống. Về hình thức, vè có lối diễn xướng đa dạng, có thể ngâm, kể, hát… Người kể vè thường sử dụng các nhạc cụ dân gian, như đàn tranh, đàn nhị, sáo… để tăng thêm sự sinh động và hấp dẫn cho câu chuyện.

Không như miền Bắc, Huế không có truyền thống “hát xẩm” mà chỉ có hình thức “kể vè” phổ biến khắp các làng quê với nhiều bối cảnh.

Lịch sử và sự phát triển của vè Huế

Bất cứ lứa tuổi, giới tính nào đều có thể tham gia kể vè với nhiều mục đích: giải trí, trêu ghẹo, khuyên răn, phê phán. Về lịch sử, vào thời cận hiện đại, “kể vè” dần trở thành một phương tiện mưu sinh cho những người khuyết tật, tương tự như “hát xẩm”. Vào thời điểm ấy, “kể vè” của Huế và “hát xẩm” miền Bắc đã có một sự tương đồng lớn khi đều được kết hợp bởi các yếu tố: người mù, kể chuyện (thời sự) có sự trợ giúp của nhạc cụ cổ truyền.

Giá trị văn hóa to lớn của vè Huế

Là một dòng văn hóa dân gian, vè Huế có giá trị văn hóa to lớn, là một phần quan trọng trong di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam. Hiện nay, nghệ thuật kể vè vẫn thường được sử dụng trong sân khấu ca kịch Huế hay các hoạt cảnh âm nhạc cổ truyền.