Giữ hồn xưa từ mâm cúng Giao thừa

Mâm cúng Giao thừa ở Huế đơn giản nhưng trang nghiêm, thể hiện sự thành kính và tri ân. Dòng người đổ xuống đường, tập trung chờ pháo hoa bắn lên trời. Mâm cúng gồm hương, hoa, quả phẩm, vàng mã, xôi chè, bánh trái. Đối với người Huế, cúng Giao thừa là tập quán đẹp và cần thiết. Mâm cúng được bày biện đơn giản nhưng bài bản. Việc cúng phải trang nghiêm, sắm sửa và tiết kiệm. Đó là sự tri ân, tiếp nối truyền thống văn hoá của người Việt.

Mâm cúng Giao thừa của một gia đình người Huế

Truyền thống mâm cúng Giao thừa ở Huế ngày càng trở nên sống động và trang nghiêm. Trước giờ Giao thừa, hàng ngàn người đổ xuống đường và tập trung về các tuyến phố trung tâm để vui chơi. Gần thời điểm Giao thừa, dòng người kéo nhau ra bờ sông Hương, hướng ánh mắt về Kỳ đài Huế để chờ pháo hoa bắn lên trời, đánh dấu thời điểm chuyển giao từ năm cũ sang năm mới. Trong sự nhộn nhịp và vui tươi ở phố phường, các gia đình từ trung tâm đến ngõ hẻm và làng quê cũng rất bận rộn với việc chuẩn bị mâm cúng Giao thừa. Mâm cúng Giao thừa của người dân Huế rất đơn giản nhưng trang trọng, tập trung vào giá trị tinh thần. Gia chủ luôn thể hiện sự thành tâm đối với đất trời trong thời khắc ý nghĩa này.

Tôi từng được chứng kiến lễ cúng Giao thừa ở hai ngôi nhà cổ kính tuyệt đẹp. Một ngôi là phủ Công chúa Ngọc Sơn trên đường Nguyễn Chí Thanh và một ngôi khác là nhà vườn của nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa trên đường Thạch Hãn. Dù là hai dịp khác nhau, nhưng sự trang nghiêm và thành kính đều tương tự. Tại nhà vườn của nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa, việc chuẩn bị mâm cúng Giao thừa được gia đình bắt đầu khá sớm. Đúng 23h đêm Giao thừa, ông Hoa cùng vợ và người thân bắt đầu bày biện mâm cúng trước sân, trong khuôn viên ngôi nhà cổ kính. Mâm cúng của gia đình ông Hoa được bày biện đơn giản nhưng chỉnh chu, bài bản. Mâm cúng bao gồm hương, hoa, quả phẩm, một ít vàng mã, xôi chè và bánh trái.

Cúng Giao thừa là tập quán đẹp và cần thiết ở vùng đất Cố đô Huế. Suốt hàng trăm năm qua, cúng Giao thừa luôn được người dân Huế lưu giữ và truyền lại cho đời sau. Mâm cúng Giao thừa không cần phải cao cỗ đầy đủ, chỉ cần một số vật phẩm như đã được kể trên. Ông Hoa chia sẻ: “Những gì thuộc về ông bà, cha mẹ thì người Huế sẽ làm mâm cao cỗ đầy đủ. Riêng cái gì thuộc về trời đất, người Huế sẽ làm rất đơn giản nhưng luôn thể hiện sự thành kính, trang nghiêm”. Đúng thời khắc Giao thừa, ông Hoa trong trang phục áo dài đen và khăn đóng kiểu truyền thống bắt đầu nghi thức thắp hương và khấn trời đất.

Mâm cúng Giao thừa là sự tri ân và tiếp nối truyền thống. Theo TS. Lê Vũ Trường Giang, mâm cúng Giao thừa là lễ ước giữa năm cũ và năm mới, là giá trị văn hoá được truyền lại qua nhiều thế hệ. Điều này gợi lại ký ức về những đêm Giao thừa lạnh giá và ẩm ướt của Huế. Mâm cúng Giao thừa được bày biện trang nghiêm với hương đèn, hoa quả, xôi chè, rượu, hột nổ, cháo gạo muối và giấy vàng. Ông Giang cho rằng, mâm cúng Giao thừa cần sự trang nghiêm và sắm sửa, nhưng cũng cần phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình và tránh lãng phí không cần thiết. Đó là một tập tục, một thông lệ gắn liền với văn hoá người Việt dịp tết Nguyên Đán, cần được gìn giữ và phát huy. Mâm cúng Giao thừa không chỉ là sự kết thúc của một vòng quay thời gian mà còn là sự tri ân với tạo hoá và tiếp nối truyền thống văn hoá của cha ông.

Nguồn thông tin được tham khảo từ: baothuathienhue
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: thuathienhue_org