Thừa Thiên Huế Thừa Thiên Huế
Đàn Sơn Xuyên là một trong 26 ngôi đàn thờ tế các thần núi và sông lớn (danh sơn đại xuyên) trong nước. Đàn nằm ở Huế và có tầm quan trọng về lễ nghi, được xây dựng vào năm 1853. Hiện tại, đàn đã bị tụt xuống một phần và cần được trùng tu để bảo tồn giá trị lịch sử và văn hóa của dân tộc.
Đàn Sơn Xuyên – Di tích văn hóa lịch sử đặc biệt tại Huế
Đàn Sơn Xuyên là một đàn cúng tế thần núi, thần sông, nằm tại trường tiểu học Phường Đúc, thành phố Huế. Ngôi đàn này đã tồn tại hơn 170 năm và vẫn giữ được vẻ trầm mặc giữa rêu phong, ngay bên con đường Bùi Thị Xuân sôi động. Đàn nằm lộ thiên, lọt thỏm trong khuôn viên trường với nhiều cây xanh và cỏ dại.
Theo tư liệu của Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, không có nguồn tài liệu nào nhắc đến việc xây dựng đàn Sơn Xuyên trước thời Nguyễn. Dưới triều Nguyễn, đến năm 1840 mới thiết lập các đàn tế “danh sơn đại xuyên”. Riêng đàn Sơn Xuyên ở phủ Thừa Thiên được xây dựng vào năm 1853. Ngôi đàn này được xây bằng gạch vồ và đá núi, có hình dạng bó quanh, mặt hướng về Nam, thờ các vị thần núi cao và sông lớn trong cõi.
Đàn Sơn Xuyên gồm hai tầng: tầng trên rộng khoảng 22x22m, cao hơn 1m; tầng dưới rộng 45x45m, cao gần 0,5m. Trong châu bản triều Nguyễn và sách Khâm định Đại Nam Hội điển sự lệ tục biên có ghi về quy định nghi lễ và vật tế lễ ở đàn. Các vật tế lễ bao gồm 4 án gồm 1 con bò, 1 con heo, 1 mâm xôi lớn, 8 mâm quả, hương đèn, vàng bạc, rượu, trầm trà.
Đàn Sơn Xuyên được sử dụng để cúng tế thần núi, thần sông. Mỗi năm, tế lễ được tổ chức 2 lần vào mùa xuân và mùa thu. Ngoài ra, đàn còn tổ chức tế lễ nhân dịp nhà vua đi tuần thú trở về hoặc các đại lễ khác.
Tuy nằm ngoài tầm nổi tiếng và quan trọng của đàn Nam Giao hay Xã Tắc, nhưng đàn Sơn Xuyên mang trong mình ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Nó phản ánh sự quan tâm của triều đình đối với đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, cũng như khát vọng bình yên của người dân Cố đô. Vì vậy, việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị đàn Sơn Xuyên là rất cần thiết để bảo lưu các giá trị lịch sử, văn hóa của dân tộc và giáo dục tinh thần cho các thế hệ sau này.
Hiện nay, trong khuôn viên trường tiểu học Phường Đúc, chỉ còn tầng trên của đàn còn lưu giữ, còn tầng dưới đã mất đi. Một số phần còn lại của đàn đã được nhà trường và người dân xây dựng để bảo vệ và tôn tạo. Tuy nhiên, cần có sự quan tâm và hỗ trợ từ cộng đồng để trùng tu và khôi phục đúng nguyên bản của đàn Sơn Xuyên.
Nguồn thông tin được tham khảo từ: baothuathienhue
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: thuathienhue_org
